ارزیابی میزان رادیواکتیویته طبیعی سنگ های گرانیت مورد استفاده در مصالح ساختمانی در اصفهان

منو

" ارزیابی میزان رادیواکتیویته طبیعی سنگ های گرانیت مورد استفاده در مصالح ساختمانی در اصفهان "
/هادی نخ زری مقدم ؛ محمدباقر توکلی، محمدرضا عبدی

نام مرکز	:	دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
نوع مدرک	:	پایان نامه فارسی
زبان مدرک	:	فارسی
شماره رکورد	:	101616
شماره مدرک	:	‭ت۱۴۰۵۶‬
شماره راهنما	:	‭WN،۴۱۵،ن۳۵۵‮الف‬،۱۳۹۱‬
سرشناسه	:	نخ زری مقدم، هادی
عنوان	:	ارزیابی میزان رادیواکتیویته طبیعی سنگ های گرانیت مورد استفاده در مصالح ساختمانی در اصفهان [پایان‌نامه]
نویسنده	:	/هادی نخ زری مقدم
استاد راهنما	:	؛ محمدباقر توکلی، محمدرضا عبدی
محل تحصیل	:	دانشکده پزشکی
سال تحصیل	:	، ‭۱۳۹۱‬
مقطع تحصیلی	:	رشته فیزیک پزشکی، کارشناسی ارشد
صفحه شمار	:	‮ث، ‭۶۹‬ ص.‬: مصور، جدول، نمودار
يادداشت	:	این یک پایان نامه تحقیقاتی با شماره‭ ۳۹۱۳۰۲ ‬است
يادداشت	:	چاپی
چکيده	:	محیط زندگی و مصالح به کاررفته در ساختار ساختمان های مسکونی دارای مقادیر مختلف از عناصر رادیواکتیو می‌باشند. سنگ های گرانیت در ساختمان ها به صورت نمای داخلی و خارجی می‌تواند موجب تابش به انسان شوند. بدین لحاظ بررسی میزان پرتوزایی طبیعی این سنگ ها امری ضروری است. جهت تعیین پرتوزایی طبیعی مصالح ساختمانی استفاده شده و ارزیابی شاخص های مورد نظر در ارتباط با بهداشت جامعه‭ ۱۳ ‬نوع از سنگ های گرانیتی مورد استفاده در شهر اصفهان که شامل سنگ گرانیت تویسرکان، سنگ گرانیت یزد، سنگ گرانیت نهبندان، سنگ گرانیت زاهدان، سنگ گرانیت نطنز، سنگ گرانیت بروجرد، سنگ گرانیت بیرجند، سنگ گرانیت چین و سنگ گرانیت مشهد می‌باشد. انتخاب و پرتوزایی طبیعی نمونه‌ها به روش بیناب نمایی پرتوی گاما تعیین شدند. انواع سنگ ها از تولیدی های مختلف جمع‌آوری شد و پودر گردید. برای انجام کار نمونه‌برداری و کلیه مراحل کار، دستورالعمل آژانس بین المللی انرژی اتمی رعایت شده است. به این ترتیب که شستشو ظروف نمونه برداری با آب مقطر و الکل انجام شد. سپس نمونه ها به مدت‭ ۵ ‬هفته برای به تعادل رسیدن دختر هسته های اورانیوم و توریوم موجود در نمونه هانگهداری شدند. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها، بیناب پرتوی گامای هریک از آن ها به وسیله آشکارساز ژرمانیوم فوق خالص ‭( HPGe )‬ به مدت‭ ۱۲ ‬ساعت جمع‌اوری شد. بعد از هر بیناب مقیاس بندی انرژی شد و در نهایت فعالیت ویژه هسته‌های پرتوزای موجود در هر نمونه به دست آمد. اندازه‌گیری پرتوزایی طبیعی شامل اندازه‌گیری اککتیویته هسته های ‭40k, 232Th, 238U‬ بر حسب ‭Bq/Kg‬ انجام گرفت. غلظت اکتیویته ویژه هریک از هسته‌های پرتوزای مورد بررسی در نمونه‌ها برای ‭238U‬ کمتر از ‭MDA‬ برای سنگ گرانیت بیرجند تا‭ ۱۰۲/۶۶ Bq/kg‬برای سنگ گرانیت چین، برای ‭ ۲۳۲ Th‬، کمتر از ‭MDA‬ برای سنگ گرانیت بیرجند تا‭ ۱۵۴/۸۵ Bq/kg‬برای سنگ گرانیت چین، برای‭ ۵۳/۱۶ Bq/kg ۴۰ K ‬برای سنگ گرانیت بیرجند تا‭ ۱۴۵۷/۹۷ Bq/kg‬برای سنگ گرانیت چین و ‭ ۱۳۷CS‬در تمام نمونه به دست آمد. پرتوزایی معادل نمونه‌های مطالعه شده برحسب معادل رادیوم ‭Raeq‬ برای تمام نمونه‌ها محاسبه شد که در محدوده ‭ ۴/۰۹- ۴۷۵/۹۰ Bq/kg‬می‌باشد. کمترین مقدار پرتوزایی معادل برای سنگ گرانیت بیرجند و بیشترین مقدار آن برای سنگ گرانیت چین حاصل شد. جهت ارزیابی شاخص های ریسک محیط زیست شاخص های خطر خارجی ‭Hex‬، خطر داخلی ‭Hin‬ و نرخ دوز جذب شده محاسبه شدند. شاخص محاسبه شده ‭Hin‬ برای نمونه‌های مطالعه شده بین‭ ۰/۰۱ - ۱/۵۴ ‬می‌باشد. میزان پرتوزایی موثر سالیانه مقدار آن برای تمام نمونه‌ها در محدوده‭ ۰/۰۱ - ۱/۱۲ ‬قرار می‌گیرد‭ ۱۳۷Cs .‬نشان دهنده آلودگی هسته‌ای مواد رادیواکتیو مصنوعی می‌باشد. عدم وجود آن در نمونه‌های سنگ های طبیعی منطقی به نظر می‌رسد. شاخص خطر تشعشات خارجی ‭Hex‬، قابل قبول کمتر یا مساوی‭ ۱ ‬خواهد بود. برای ایمنی مواردی که در داخل ساختمان ها به عنوان مصالح ساختمانی استفاده می‌شوند. شاخص خطر داخلی ‭Hin‬ بایستی کمتر از یک باشد. خطر ریسک داخلی برای نمونه‌های سنگ گرانیت نهبندان، سنگ گرانیت نطنز، سنگ گرافیک چین و خطر ریسک خارجی برای نمونه های سنگ گرانیت نهبندان و سنگ گرانیت چین بیشتر از یک بوده که بایستی اقدامات لازم جهت مراقبت از اشعه‌های پرتوزای حاصل از آنها صورت گیرد. طبق استاندارد ‭UNSCEAR‬ میزان پرتوزایی موثر سالیانه مقدار آن برای نمونه‌های سنگ گرانیت نهبندان و سنگ گرانیت چین بیشتر از حد استاندارد قرار می‌گیرد که طبق توصیه کمیسیون اروپا برای مصالح ساختمانی جلوگیری از تشعشات آنها لازم می‌باشد. نمونه‌های مطالعه شده دارای میانگین بیشتر از متوسط جهانی برای شاخص نرخ دوز شده تشعشعات گاما در هوای آزاد از مواد زمینی می‌باشد
توصیفگر	:	۱. رادیواکتیویته.- کلیدواژه‌ها: پرتوافشانی
	:	پرتوهای گاما
	:	دوز تابش
	:	عوامل زیستی
	:	رادیوایزوتوپ‌ها
	:	Radioactivity
	:	Gama Rays
	:	Radiation Dosage
	:	Biological Factors
	:	Radioisotopes
شناسه افزوده	:	توکلی، محمدباقر، استاد راهنما
	:	عبدی، محمدرضا، استاد راهنما
شناسه افزوده	:	دانشکده پزشکی