ارزشیابی مداخله آموزشی نظریه محور و مبتنی بر سواد سلامت جهت ارتقاء خودمراقبتی در مبتلایان به دیابت ن...

منو

" ارزشیابی مداخله آموزشی نظریه محور و مبتنی بر سواد سلامت جهت ارتقاء خودمراقبتی در مبتلایان به دیابت نوع دو "
/ مهنوش رئیسی غلامرضا شریفی راد، فیروزه مصطفوی بهزاد مهکی

نام مرکز	:	دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
نوع مدرک	:	پایان نامه فارسی
زبان مدرک	:	فارسی
شماره رکورد	:	108441
شماره مدرک	:	‭ت۱۶۱۰۴‬
شماره راهنما	:	‭WK۸۱۰،ر۹۹۶فلا،۱۳۹۴‬
سرشناسه	:	‏‏‏‏‏‏ رئیسی ‏‏‏‏‏‏ مهنوش
عنوان	:	ارزشیابی مداخله آموزشی نظریه محور و مبتنی بر سواد سلامت جهت ارتقاء خودمراقبتی در مبتلایان به دیابت نوع دو [پایان نامه]
نویسنده	:	/ مهنوش رئیسی
استاد راهنما	:	غلامرضا شریفی راد، فیروزه مصطفوی
استاد مشاور	:	بهزاد مهکی
محل تحصیل	:	: دانشکده بهداشت
سال تحصیل	:	، ۱۳۹۴
مقطع تحصیلی	:	دکترای تخصصی
رشته تحصیلی	:	آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
تاریخ دفاع	:	۹۴/۹/۲۳
صفحه شمار	:	۲۱۶ص:مصور، جدول+CD
يادداشت	:	این پایان نامه طرح تحقیقاتی شماره ۳۹۳۲۶۸ می باشد .
	:	پرسشنامه دارد.
چکيده	:	زمینه: با پیشرفت بیماری دیابت، طیف گسترده ای از عوارض غیر قابل برگشت در بیماران ظهور می یابد. اگرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما، پیشگیری از بروز عوارض ناتوان کننده آن امکان پذیر بوده و مستلزم کنترل قند خون و حفظ آن در محدوده مطلوب می باشد. رسیدن به دامنه طبیعی قند خون نیازمند تطابق و انجام مداوم رفتارهای خود مراقبتی توسط بیماران می باشد که با توجه به اینکه تبعیت از این امر مستلزم ایجاد تغییراتی اساسی و مادام العمر در سبک زندگی افراد می باشد، انجام آن برای اکثر بیماران دشوار و یا حتی گاهی غیر ممکن است. چارچوبهای تئوریکی در مداخلات آموزشی و تاثیر گذاری بر مهمترین عوامل موثر بر تبعیت از رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی می تواند موثر واقع شود. از دیگر سو سواد سلامت محدود در بیماران می تواند به عنوان یک مانع مهم بر اثربخشی مداخلات آموزشی تاثیر گذار باشد. در نتیجه استفاده از روش ها و تکنیک هایی چون بکارگیری راهبردهای سواد سلامت، جهت حذف و یا کاهش این مانع می تواند بر اثربخشی آموزش ها بیفزاید. در این راستا، در مطالعه حاضر اثربخشی مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی خودکارآمدی با و بدون بکارگیری راهبردهای سواد سلامت جهت ارتقاء خودمراقبتی در مبتلایان به دیابت نوع دو مورد ارزیابی قرار گرفت. روش ها : این مطالعه پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل تصادفی شده، بر روی 120 بیمار مبتلا به دیابت صورت گرفت. این بیماران بر اساس معیارهای ورود انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و یک گروه کنترل تقسیم شدند. هر سه گروه از خدمات معمول ارائه شده در مرکز برخوردار شده و گروه های مداخله علاوه بر آن، در 6 جلسه مداخله آموزشی گروهی و مشاوره چهره به چهره متمرکز بر استراتژیهای خودکارآمدی و انتظارات از پیامدهای حاصل از رفتارهای خودمراقبتی شرکت نمودند. در طی فرایند آموزش به بیماران در گروه مداخله دوم، از راهبردهای سواد سلامت نیز استفاده شد. پیگیری تلفنی در طی 2 ماه پس از مداخله آموزشی برای بیماران در گروه های مداخله اجرا گشت. داده ها از طریق تست آزمایشگاهی و تکمیل پرسشنامه در مقاطع قبل، سه و شش ماه بعد از مداخله جمع آوری شد. نتیجه و پیامد اولیه این مطالعه تبعیت از رفتارهای خودمراقبتی و سطح هموگلوبین گلیکوزیله خون بود و انتظارات کارآمدی و انتظارات پیامد، پیامدهای ثانویه را شامل می گشت. داده ها با توجه به تمام مقاطع زمانی مورد بررسی قرار گرفته و با بکارگیری آزمون آنالیز واریانس با اندازه های تکراری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: گروه های مطالعه تفاوت معنی داری از نظر متغیرهای مورد بررسی در ابتدای مطالعه نداشتند. سه ماه پس از مداخله آموزشی در هر دو گروه مداخله در نمرات آگاهی (001/0>p)، خودکارآمدی (001/0>p)، انتظارات پیامد (001/0>p) و خودمراقبتی (001/0>p) افزایش معنی دار و کاهش معنی داری در سطح هموگلوبین گلیکوزیله(05/0>p)، دیده شد و این تغییرات در 6 ماه پس از مداخله آموزشی معنی دار ماندند. اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی خودکارآمدی همراه با بکارگیری راهبردهای سواد سلامت در فرایند آموزش (SEM+HLS) در مقایسه با آموزش الگو محور بدون بکارگیری راهبردهای سواد سلامت(SEM) برای بیماران با سواد سلامت محدود در خصوص متغیرهای آگاهی و خودکارآمدی در سه و شش ماه پس از مداخله آموزشی(001/0>p)، در خصوص انتظارات پیامد در 6 ماه پس از مداخله آموزشی (05/0>p) و برای خودمراقبتی در سه ماه (05/0>p) و شش ماه (001/0>p) پس از مداخله آموزشی بیشتر بود. برای بیماران با سواد سلامت بالا نیز اگرچه آموزش SEM+HLS میانگین نمرات بالاتری را در سه و شش ماه پس از مداخله آموزشی در مقایسه با آموزش SEM، در خصوص خودمراقبتی ایجاد نمود، اما تفاوت معناداری در میانگین نمرات آگاهی، خودکارآمدی، انتظارات پیامد و سطح هموگلوبین گلیکوزیله بیماران با سواد سلامت بالا در دو گروه مداخله در سه و شش ماه پس از مداخله دیده نشد(05/0<p). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی خودکارآمدی در بیماران دیابتی، در طی شش ماه سودمند است. استفاده از راهبردهای سواد سلامت همچنین می تواند در ارتقاء کیفی مداخلات آموزشی بیفزاید. اگرچه استفاده از راهبردهای سواد سلامت در بیماران با سطوح مختلف سواد سلامت موثر واقع شد اما، اثربخشی آموزش های مبتنی بر استراتژی های سواد سلامت در بیماران با سواد سلامت محدود بیش از سایر بیماران بود. این نتایج پیشنهاد می کنند که ادغام مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی خودکارآمدی، با بکاریری راهبردهای سواد سلامت می تواند موانع و محدودیت های بیماران با سواد سلامت محدود را در فرایند آموزش کاهش دهد. مطالعات بیشتری لازم است تا اثرات و پیامدهای طولانی مدت مداخلات تئوری محور و مبتنی بر راهبرد های سواد سلامت را در خودمراقبتی بیماران دیابتی مورد ارزیابی قرار دهد.
توصیفگر	:	دیابت شیرین
	:	مراقبت از خود
	:	آموزش بهداشت
	:	آموزش بیمار
	:	Deiabetes Mellitus
	:	Self Care
	:	Health Education
	:	Patient Education
شناسه افزوده	:	‏‏‏‏‏‏ شریفی راد‏‏‏‏‏‏ غلامرضا استاد راهنما
	:	‏‏ مصطفوی‏‏ فیروزه استاد راهنما
	:	‏ مهکی‏‏ بهزاد استاد مشاور
شناسه افزوده	:	‏ دانشکده بهداشت